Zęby mądrości, czyli ósemki, są zębami trzonowymi, które jako ostatnie pojawiają się w dorosłym życiu. Najczęściej wyrzynają się między 17 a 25 rokiem życia, choć nie jest to regułą i w niektórych przypadkach nie pojawiają się wcale. Czy jest to powód do obaw? Tak naprawdę nie pełnią one żadnej funkcji i są wyłącznie pozostałością po ewolucji. Mimo to warto regularnie obserwować stan swojej jamy ustnej, by mieć pewność, że pojawiające się nowe zęby, do których dostęp jest nieco utrudniony, nie wymagają leczenia dentystycznego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć na temat ósemek.
Czy ósemki są przydatne?
Dawniej ludzie spożywali bardzo dużo twardych czy surowych pokarmów. Aby sobie z nimi poradzić, nasi przodkowie byli wyposażeni w dodatkowy komplet zębów trzonowych, który umożliwiał im swobodne rozgryzanie i mielenie jedzenia. Współcześnie w naszej diecie jest sporo przetworzonego, gotowanego czy po prostu miękkiego pożywienia. Nie mamy już takich potrzeb jak ludzie w dawnych epokach. Mimo to większość z nas jest wyposażona w ósemki – zęby mądrości, czyli ślad po ewolucji. Tak naprawdę bez nich jesteśmy w stanie normalnie funkcjonować czy przeżuwać pokarm. Nie są nam one do niczego potrzebne. Co gorsza, najczęściej w naszej jamie ustnej nie ma już na nie miejsca, dlatego odczuwamy ból w związku z ich wyrzynaniem się. Tylko nielicznym osobom ósemki wyrastają w łuku w sposób prawidłowy i rzeczywiście mają szansę spełniać swoją funkcję.
Czy ósemki trzeba usunąć?
Czy oznacza to, że ósemki powinno się niezwłocznie usunąć, od razu po ich wyrośnięciu? Stomatolodzy podążają za różnymi szkołami – niektórzy rekomendują prewencyjną ekstrakcję, inni radzą leczyć zęby mądrości tak jak pozostałe. Wszystko zależy od tego, w jakim stanie wyrastają. Jeśli są całkowicie zniszczone przez próchnicę bądź nie wyrastają w pełni, wtedy lepiej się nie wahać i zdecydować się na usunięcie ósemki. Podobnie w przypadku, gdy są one źle ułożone i powodują stłoczenie zębów. Są to sytuacje, w których konieczna jest ekstrakcja, by uniknąć dalszych bolesnych konsekwencji.
Pozostałe objawy, które powinny budzić niepokój w związku z ósemkami to szczękościsk, ciągłe stany zapalne zębów i dziąseł, obrzęk i zaczerwienienie dziąseł czy trudności z utrzymaniem higieny jamy ustnej, Jednak jeśli nie borykasz się z żadnymi problemami związanymi z zębami mądrości, odpowiednio je szczotkujesz i chodzisz do dentysty na przegląd, wtedy nie masz powodów do nadmiernych obaw.
Czego unikać po ekstrakcji ósemek?
Jeśli w Twoim przypadku konieczna jest ekstrakcja zębów, pamiętaj, by odpowiednio zadbać o swoją jamę ustną nie tylko przed zabiegiem, ale i po nim. Dzięki temu unikniesz przykrych i bolesnych powikłań. Przede wszystkim w ciągu około 3 dni (a nawet i dłużej) odstaw wszelkie używki – nie spożywaj alkoholu ani nie pal papierosów. Nikotyna zaburza przepływ krwi, tkanki stają się niedotlenione, a rany goją się znacznie wolniej.
Odstaw na kilka dni gorące napoje i posiłki – tutaj w szczególności w dniu zabiegu, dopóki znieczulenie nie przestanie działać. Wysoka temperatura nasila krwawienie. Dlatego unikaj także sauny, solarium i ciepłych kompresów na policzek. Na około tydzień po ekstrakcji zęba zaniechaj aktywności fizycznej, a kieruj się w stronę odpoczynku. Stosuj przy tym zimne okłady i odpowiednio dbaj o higienę jamy ustnej, aby nie doprowadzić do zakażenia bakteryjnego.