Długo się nie pojawiając – zaczynają wzbudzać obawy. Być może nie są w stanie przebić się przez tkankę i rosną w niepoprawny sposób, negatywnie wpływając na szczękę. W końcu się wyrzynają – rozpoczyna się dla wielu osób prawdziwa udręka. Pojawia się ból, torbiele, stany zapalne czy szczękościsk. Takie właśnie są tzw. ósemki, czyli zęby mądrości. Warto wiedzieć, jak reagować na wszelkie niepokojące objawy i umieć sobie jak najszybciej pomóc.
Czy zęby mądrości mają jakąś funkcję?
Ósemki pojawiają się jako ostatnie zęby w całym naszym życiu. Zęby mądrości – przez niektórych tak bardzo wyczekiwane – to nic innego jak nazwa trzecich zębów trzonowych w naszej jamie ustnej. Pojawiają się po każdej stronie szczęki oraz żuchwy na samym końcu. Cztery ósemki, które powinny się pojawić, nie zawsze dają o sobie znać, czasem wyrastają boleśnie, niekiedy też bardzo późno. Zakłada się, że zęby te wyrastają pomiędzy 18 a 25 rokiem życia, jednak nie ma powodu do obaw, jeśli proces ten się opóźni. Zdarza się w końcu, że ósemki wyrastają bardzo późno, nie w komplecie albo nie wyrzynają się wcale.
To narząd szczątkowy, więc nie musi się pojawiać u wszystkich. U naszych praprzodków były one konieczne do spożywania posiłków – np. przeżuwania twardego i surowego mięsa. Z czasem traciły znaczenie z uwagi na inną formę i strukturę pokarmu. Dlatego też zaczęły znikać.
Mimo to zawsze warto trzymać rękę na pulsie i zadbać o regularne wizyty u stomatologa, by specjalista był w stanie kontrolować stan naszego uzębienia. Pomocne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, na którym wyraźnie widać ułożenie zębów mądrości. Okazać się może, że nasze ósemki są zatrzymane i konieczna jest interwencja chirurgiczna.
Czy zęby mądrości sprawiają problemy?
Sporo osób narzeka w związku z wyrastaniem zębów mądrości, a także w kontekście trudności w dbaniu o nie i odpowiednią higienę. Mówi się, że ósemki bardzo szybko się psują, ponieważ z trudem docieramy do nich szczoteczką do zębów podczas codziennego mycia. Co za tym idzie, pozostaje wokół nich wiele resztek pokarmowych oraz rozwijających się bakterii. Zatem bardzo często atakuje je próchnica. Z uwagi na to, że z biegiem lat przestały one tracić na znaczeniu, a budowa ludzkiej czaszki zaczęła się zmieniać, na zęby mądrości zabrakło miejsca. Dlatego dziś wiele osób uskarża się na to, że wyrastają one pod złym kątem albo zatrzymują się, co w efekcie sprawia, że proces wyrzynania się jest bardzo bolesny i nieprzyjemny.
Wyrastanie ósemek ma też wpływ na pozostałe zęby w naszej jamie ustnej. W związku ze wspomnianym brakiem miejsca dla nich, pojawiają się przesunięcia innych zębów i kłopotliwe wady zgryzu. Niekiedy powodują one również powstanie torbieli jamy ustnej i stanów zapalanych tkanek będących w okolicy. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i regularne odwiedzanie stomatologa.
Usuwanie ósemek – czy ekstrakcja to dobry pomysł?
Wielu dentystów kieruje się zasadą, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Co za tym idzie, rekomendują oni jak najszybsze usunięcie ósemek, gdy tylko się one pojawią. Jednak istnieje także druga szkoła, która mówi, że dopóki nie dzieje się nic złego, a ósemki są zdrowe i o nie dbamy, nie powinniśmy ich profilaktycznie usuwać. Ekstrakcja jest konieczna w sytuacji, gdy decydujemy się na leczenie ortodontyczne, zęby zostały zaatakowane próchnicą lub gdy kwestia ich wyrośnięcia powoduje komplikacje.